dinsdag 30 juni 2009

Timex underwater dating


Ik vertelde al eerder dat Timex in de jaren '60 nogal bijzondere reclamefilmjes maakte.(http://opwindhorloge.blogspot.com/2009/05/timex-en-de-kunst-van-marketing.html )

Ook deze 2 filmpjes verdienen een prijs:

vrijdag 26 juni 2009

Amphibians.


Links een Boctok "Duiker" uit de jaren '80 en rechts een Amphibian uit de jaren '70. Zeg maar de metamorfose van de A-kadett, in de B-kadett. Compleet anders, maar de "B" had niet bestaan zonder de "A". Het Gagarin bandje heeft natuurlijk niets met duiken te maken, maar past zo mooi bij de kast. Overigens kreeg ik dit bandje bij mijn eerste Boctok zo'n 20 jaar geleden. Wie wat bewaart, heeft wat. Voor technische details over deze Boctok's: zie de weblog van een andere Boctok-addict: http://ehwatch.blogspot.com/


Dit model Amphibian is één van de weinige Boctok modellen met een edelstalen kast.


Rado. Onderscheidend door eigenzinnigheid.


Vierkante Rado "990", jaren '70.

Rado (jaren '70) met typische Rado-bezel.


Een Rado reclame uit de jaren '70.




Jaren '70. De Rado "Purple Gazelle", een automaat met de typische Rado-uitstraling: extroverte kleuren en vormen, het roterende anker. Kunst, geen kitch.



Begin jaren '80. Een eenvoudige Rado "Greenhorse" opwinder. Geen anker, want die zitten niet op opwinders.



Jaren '70. Rado "990". Automaat. Typisch jaren '70, maar toch net die Rado-touch.

Ok. Niet uit de USSR. Maar wel eigenzinnig: Rado-horloges. Heel af en toe wil je toch wat anders, maar dan moet het wel bijzonder zijn. Rado-horloges zijn dat. Voor mij althans. Dit Zwitserse merk ging later op in Swatch. De (nu) "vintage" Rado's zijn en waren waarschijnlijk toen ook al vaak extravagant.
De huidige generatie Rado's zijn excentrieke horloges, vooral door vormgeving en gebruikte materialen. Vooral harde materialen zoals saffier en zelfs kasten van diamant. Hierboven 5 modellen uit de jaren '70 en '80.
De overeenkomst met Russische horloges? You hate them, or you love them.

Pobeda. Rijk aan eenvoud.


Pobeda. Ooit las ik ergens dat Stalin de eerste ontwerpen nog persoonlijk keurde. Ondanks de associatie met één van de ergste mannen ooit op aarde geleefd, blijven Pobeda horloges voor mij de belichameling van Russisch vakwerk. Eenvoudig, maar degelijk. Deze Pobeda is in 1953 voor een handjevol roebels verkocht, maar loopt nog steeds. Handwerk met de kwast, zonder dat men de schijn wilde wekken dat het machinaal gebeurde. Kijk naar de prachtige cijfers hierboven. Een Lomo-fotocamera, een Trabant, een Pobeda. Voor de één primitieve merken uit het Oosten, voor de ander een levensvisie.



Rodina, het eerste automatische horloge van de USSR

Terwijl het automatisch geweer al enkele decennia ter hand werd genomen in de Sowjet Unie, duurde het tot de jaren '50 voordat het eerste automatische horloge in de Sowjet Unie van de band rolde. Onder de naam "Rodina" (moederland), produceerde de 1 MChW in Kirova (later Poljot), erg mooie en degelijke zelfopwinders. Bijna alle uitvoeringen met een kast zoals van het exemplaar hierboven en mooi afgewerkte wijzerplaten. Met de lancering van Poljot als exportmerknaam in 1959, verdween dit merk naar de achtergrond, vermoed ik. Jammer, want ieder merk had weer zijn eigen stijl. Overigens, ook onder de naam Poljot werden en worden erg mooie automaten geproduceerd in de jaren daarna.




dinsdag 16 juni 2009

Yuri Gagarin's horloge

Het oer-Russische "Gagarin-horloge" om de pols van gastschrijver Tom, nonchalant gestoken in een Amerikaanse Jeans. We schrijven de 21e eeuw.

Gelukkig sta ik niet alleen als “watchofiel”. Er zijn diverse hulpplatforms waar je lotgenoten kunt vinden.
Ik schreef al eens kort iets over het “horloge van Gagarin”, zie: http://opwindhorloge.blogspot.com/2009/05/horloges-uit-de-jaren-50-gagarins.html.
Hieronder een verhaal van de hand van collega watchofiel Tom, waarin de ruimtereis van Gagarin wordt omschreven en zijn horloge onder de loep wordt genomen. De moeite waard om te lezen en met permissie van de schrijver hier (gedeeltelijk) gepubliceerd:

"Baikonur (USSR), 12 april 1961, het is vroeg in de morgen. Samen met technici en een medische staf gaan de cosmonauten Yuri Gagarin en zijn backup Herman Titov in een bus naar het lanceerplatform, waar de Vostok-1 op lanceerplatform 1 klaar staat om wereldgeschiedenis te schrijven. Onderaan het lanceerplatform worden handen geschud en gaat Yuri Gagarin met een lift naar zijn capsule die bovenop de draagraket staat. Hij neemt plaats in de capsule en de technici sluiten het luik van de capsule. Dan blijkt één van de sensoren het niet te doen. Het luik wordt weer geopend, de sensor afgesteld en wanneer het luik nu gesloten wordt is alles in orde. Om 09:07, Moskou tijd, bijna op het schema, vindt de lancering plaats. Alles lijkt goed te gaan. Wat Gagarin zelf op dat moment niet weet is dat de hoofd voortstuwing van de draagraket gedurende de lift-off langer brandt dan gepland en dat het ruimtevaartuig daardoor in een bijna 100 km hogere baan komt dan de geplande 230 km. Dat betekent dat wanneer de remraket het niet zou doen, het afremmen voor terugkeer in de dampkring door de wrijving alleen, hoog in de atmosfeer zeker 15 dagen zou duren. Dat is niet toereikend voor de voorraad van 10 dagen zuurstof en eten die Gagarin bij zich heeft. Maar, eenmaal in een baan om de aarde, bevestigd Gagarin de activering van de apparatuur die de landing inzet. Gagarin probeert contact met de grondbasis te krijgen, dat gaat met horten en stoten. Ook het schrijven in het vluchtlogboekje is niet erg succesvol doordat het potlood niet met het koord aan het boekje vastzit, zoals wel de bedoeling was. In plaats daarvan gebruikt hij nu zijn bandrecorder, ook die werkt niet goed door het achtergrond geluid in de capsule. Verder lijkt alles goed te gaan totdat de remraket volgens plan 40 seconden aangaat om de capsule naar de atmosfeer te sturen. Als de remraket stopt volgt er een schok en het ruimtevaartuig begint om zijn as te tollen, met ongeveer één omwenteling in 12 seconden! Het ene moment ziet Gagarin Afrika, dan de horizon en vervolgens weer het heelal. De remraket moet loskoppelen, maar dat gebeurt niet en het ruimtevaartuig blijft tuimelen als hij de dichtere lagen in de dampkring nadert. Desondanks stuurt Gagarin code "Alles OK" naar de aarde. De remraket komt eindelijk los, om 10:35, tien minuten later dan gepland. Vermoedelijk lijkt een klep in de remraket tijdens het remmen niet goed te werken, waardoor de remraket iets te kort brandt. Ook blijft er door het falen van de klep brandstof en gas uit de uitlaat stromen die het ruimtevaartuig doen tollen. Een noodsysteem zorgt er voor dat de remraket 10 minuten later alsnog van de capsule loskomt. De capsule duikt in de dampkring en Gagarin ziet een heldere gloed door zijn raam en hoort het knetteren van de hitteschilden die verbranden door de wrijving met de dampkring. De G-krachten tijdens het afremmen in de dampkring zijn enorm en lopen enkele seconden op tot over de 10. De afdaling verloopt verder goed en op een hoogte van zeven kilometer wordt het luik weggeschoten. Enkele seconden later schiet Gagarin uit de capsule en gaat zijn hoofdparachute open. Hoewel het niet nodig is, gaat even later ook de reserve parachute open. 108 minuten na de lancering komt Gagarin zacht in een hoop afval terecht in een open veld, vlak bij het dorp Smelovka, ongeveer 850 km ten zuid-oosten van Moskou. Voor het eerst in de wereldgeschiedenis heeft een mens een rondje om de aarde in de ruimte gemaakt.! De Russische autoriteiten melden vol trots de eerste bemande ruimtevlucht uiteraard als een succesvolle missie en tientallen jaren lang wordt ontkend dat de vlucht niet bepaald zonder problemen is verlopen. Zelf na publicatie van Gagarins rapporten over deze eerste ruimtevlucht zijn er nog officials die ontkennen dat er problemen geweest zijn. En nu het echte werk: Voor ons, horlogegekken, is er natuurlijk een prangende vraag: "Welk horloge droeg Yuri Gagarin tijdens de eerste bemande ruimtevlucht? ". Het bekendste horloge wat in de ruimtevaart is gebruikt is natuurlijk de Omega Speedmaster Professional. Maar dat is natuurlijk niet het eerst gebruikte horloge in de ruimte. John Glenn, de eerste Amerikaan die bijna een jaar later een rondje om de aarde maakte, droeg een standaard Heuer stopwatch, reference 2915A. Van Alan B. Shepard en Virgil Ivan Grissom, astronauten die vóór John Glenn testvluchten in de ruimte maakten, maar géén volledig rondje, is het niet bekend of en welk horloge ze droegen. De vierde Amerikaanse astronaut, Scott Carpenter, was de eerste Amerikaanse astronaut die een echt horloge droeg, de Breitling Navitimer Cosmonaute, een 24 uurs horloge. Daarna werd bij volgende vluchten de Omega Speedmaster Professional ingezet. Om op onze vraag terug te komen: er zijn verschillende meningen. Het is wel duidelijk dat er een horloge gebruikt werd dat door de toenmalige luchtmacht in gebruik was. Dat was de Shturmanski, gemaakt door de Eerste Moskouwse Horloge Fabriek, die sinds de late jaren '40 werd uitgereikt aan afgestudeerde piloten. Een handopwinder met een 15 steens uurwerk, kaliber 41M, en een klemkast. Gagarin heeft vast en zeker zo'n horloge gekregen bij zijn afstuderen en op internet kan je dit horloge vinden als het horloge wat als eerste in de ruimte gebruikt werd. Waarschijnlijker is het echter dat hij de verbeterde versie heeft gedragen, die gedurende de jaren '50 geproduceerd werd: ook een handopwinder, maar met 17 stenen, met hackfunctie (secondenstop) en een schroefkast. (...)"

[http://www.russianspaceweb.com/vostok1.html] [http://www.network54.com/Forum/306982/message/1098919234/A+Brief+History+of+Soviet+Space+Watches] [http://www.netgrafik.ch/russian_space_watches.htm] [http://www.ussrtime.com/] [http://www.onthedash.com/docs/Glenn.html] [forums.watchuseek.com]

dinsdag 9 juni 2009

Timex, terug van weggeweest?

Timex, "24-hours watch", jaren '70.

De ontwerpen in de stijl van Timex ("only $ 9,95") blijken tijdloos. In Amerika is er een "heruitgave" op de markt gekomen in de stijl van de "1940s", zo zegt men zelf, "the face is strategically distressed to appear worn with time and features a contrasting bright red second hand." Ik moet zeggen een leuk Militairy-achtig model, met dito NATO-band en een wijzerplaat lijkend op de Timex hierboven afgebeeld. Daar zit 'm de reden om niet tot aanschaf over te gaan niet in. Die zit 'm in het feit dat 'ie ... op batterijen draait. Gemiste kans dus om mensen die besluiten iets visuels moois aan te schaffen ook het genot van een mechanisch uurwerk kado te doen. Buiten de gemiste kans voor het milieu overigens. Blijkbaar was dat te veel gevraagd voor 150 dollar.

Behoefte aan vertrouwd design en ouderwetse merken in opkomst? Inderdaad. Dit schijnt door de recessie te komen: een hang naar het "oude vertrouwde". In dit geval gaat het gelukkig gepaard met goede smaak. Op het batterijtje na dan natuurlijk.

Interesse in een nieuwe oude Timex? http://www.jcrew.com/AST/Browse/MensBrowse/Men_Feature_Assortment/NewArrivals/accessories/PRDOVR~10884/99101631515/10884.jsp


Timex, jaren '80.





"De Russische Zenith 135".







In mei schreef ik al over de Russische variant op het Zenith 135 kaliber. Precizie uurwerken die van eind jaren '50 tot medio jaren '60 werden gemaakt in de Boctok-fabriek, de Tschistopolsky Watch Factory, met Volna en Boctok als merknaam. Hierboven nog 3 exemplaren met dit uurwerk. De middelste en onderste met een "after market" wijzerplaat van een niet-Russische wijzerplaatopmaker, waarschijnlijk een Chinees. De middelste wijzerplaat bevat 2 schrijffouten. Maar ja, zoek maar eens een goede vertaler Kantonees-Russisch...

Een afbeelding van het uurwerk, nog wat informatie en nog een Volna en Almaz vind je in mijn eerdere bericht: http://opwindhorloge.blogspot.com/2009/05/de-russische-zenith-135-beter-goed.html

Kirovskie: een eerbetoon aan Kameraad Kirov.


Zal het ooit gebeuren dat een Nederlandse horlogemaker zijn horloge noemt naar een dappere Nederlander? Een "J.P. Balkenende"; als eerbetoon aan de manier hoe J.P. ons door de recessie heen hielp? Ik betwijfel het.

De Russisch horlogefabrieken kiezen, al dan niet opgelegd door de machthebbers,
graag namen die de strijdlust en trots van de USSR moeten weergeven. Komandirskie, Pobeda (Victory), Kometa (de eersten in de ruimte, dat je het maar weet), Poljot (vlucht), Sputnik, ...

Kameraad Kirov werd na zijn dood geëerd voor zijn daden door de 1 MwF met een horloge: de Kirovskie. Ik ontkom er niet aan onder de indruk te raken van de prachtige manier waarop de Pravda destijds de dood van deze Kameraad kenbaar maakte. Russische horloges: horloges met een verhaal. Dat je het maar weet.

The Death of Kirov
1 December 1934

A great sorrow has befallen our Party. On December 1st, Comrade Kirov fell victim to the hand of an assassin, a scallawag sent by the class enemies.
The death of Kirov is an irreparable loss, not only for us, his close friends and comrades, but also for all those who have known him in his revolutionary work, and have known him as a fighter, comrade and friend. A man who has given all his brilliant life to the cause of the working class, to the cause of Communism, to the cause of the liberation of humanity, is dead, victim of the enemy.
Comrade Kirov was an example of Bolshevism, recognizing neither fear nor difficulties in the realizing of the great aim, fixed by the Party. His integrity, his will of iron, his astonishing qualities as an orator, inspired by the Revolution, were combined in him with such cordiality and such tenderness in his relations with his comrades and personal friends, with such warmth and modesty, all of which are traits of the true Leninist.
Comrade Kirov has worked in different parts of the U.S.S.R. in the period of illegality and after the October Revolution - at Tomsk and Astrakhan, at Vladicaucase and Baku - and everywhere he upheld the high standard of the Party; he has won for the Party millions of workers, due to his revolutionary work, indefatigable, energetic and fruitful.
During the last nine years, Comrade Kirov directed the organization of our Party in Lenin's town, and the region of Leningrad. There is no possibility, by means of a short and sad letter, to give an appreciation of his activities among the workers of Leningrad. It would have been difficult to find in our Party, a director who could be more successfully in harmony with the working class of Leningrad, who could so ably unite all the members of the Party and all the working class around the Party. He has created in the whole organization of Leningrad, this same atmosphere of organization, of discipline, of love and of Bolshevik devotion to the Revolution, which characterised Comrade Kirov himself.
You were near us all Comrade Kirov, as a trusted friend, as a loved comrade, as a faithful companion in arms. We will remember you, dear friend, till the end of our life and of our struggle and we feel bitterness at our loss. You were always with us in the difficult years of the struggle for the victory of Socialism in our country, you were always with us in the years of uncertainty and internal difficulties in our Party, you have lived with us all the difficulties of these last years, and we have lost you at the moment when our country has achieved great victories.
In all these struggles, in all our achievements, there is very much evidence of you, of your energy, your strength and your ardent love for the Communist cause.
Farewell, Sergei, our dear friend and comrade.

Bron: Marxists Internet Archive.

dinsdag 2 juni 2009

Seiko, iets bijzonder(s) normaal.

Seiko Skyliner, 6220-7990, 1965

Een Seiko 6602-8050, jaren '70.

Sommige dingen waren of zijn zo gewoon, dat je de waarde er niet direct van zag of ziet. Zeg maar zoiets als het "grindpad van mijn vader" en "we kochten zoethout voor een cent". Om heel veel polsen in de wereld zit een Seiko horloge. Ik durf te beweren dat iedereen die dit leest, ooit een Seiko heeft gehad. Laat het me weten als het niet zo is. Een legendarisch merk. In 1881 begonnen en nu nog steeds geleid door de achterkleinzoon van de oprichter. Nog steeds, ook bij Vintage-liefhebbers, gewilde horloges. Vooral voor een mooie vintage "duiker" moet je flink wat betalen tegenwoordig.


Toyota kwam een aantal jaren geleden met de hybride-auto. Geinig. Seiko kwam in 1988 al met een hybride-horloge; de Kinetic. Een automaat die de energie die het teveel heeft opslaat in een klein accu'tje. Kom er maar op. Als Toyota geen Japanner was geweest, was deze plagiaat zeker aanleiding geweest voor WO-3.


Kijk nog eens in de kast en mocht je er één vinden: draai hem nog eens op, koop een mooie band en laat het horloge schoonmaken door een goede horlogemaker. Ik weet zeker dat jij er blij van wordt, de horlogemaker en het milieu. Soms ben je zo druk op zoek naar het geluk, dat je vergeet in je nachtkastje te kijken. Of er naast...