Poljot polskompas.

Al schrijvende vraag ik me opeens af waarom het (zak)horloge zich wel heeft opgewerkt tot de pols en het kompas daarentegen deze gang eigenlijk nooit echt heeft gemaakt? Dit terwijl het er toch erg natuurlijk uitziet: zo'n kompas om je pols. Kamervragen heeft waarschijnlijk nu geen zin meer... de TomTom heeft het kompas verdreven. En die is pas ambitieus, want die heeft het zelfs nog verder dan de pols gebracht: tot de handpalm, in de telefoon.

Poljot Polskompas.

Raketa, RAKETA, raketa, ...

Raketa, kaliber 2603, 16 jewels.

Bij de Komandirskie's en de Boctok's voegt het "3aka3-verhaal", kort gezegd: horloges alleen door militairen te verkrijgen, een extra rijk gevoel op bij het bezit. Bij mij althans. Raketa's zijn er in ontzettend veel echt op de toerist gerichte versies. Daarom voor mij iets minder magisch; iets te "makkelijk verkrijgbaar". Al zijn er ook serieuzere modellen gemaakt, zoals het 24-uurs horloge. Hierboven een vroege export Raketa uit de jaren '50/'60. Net zo min als Poljot en Boctok, hing Raketa het marketing-principe aan dat een logo belangrijk is voor de naamsbekendheid. De gebruikte lettertypes hielden nooit lang stand. Het zou mij niets verbazen als dit mede de bekendheid van de merken in het buitenland in de weg heeft gestaan. Maar ja, Coca Cola schonk men toen nog niet in de USSR. Overigens: kijk eens naar de prachtige typografie van de cijfers op deze wijzerplaat. De sierlijke "2" , de "4" met z'n prachtige knikje in het net iets langere linkerpootje, de "9" met z'n subtiele openingetje. En dan te bedenken dat dit waarschijnlijk gedaan is in de tijd en type werkplaats van dit filmpje:

http://www.youtube.com/watch?v=yYCrTFNQcjc

Boctok Amphibians.

2 "Lady's" Boctok's, begin jaren '90.

Ik kan er gewoon niets aan doen... Iedere gek, z'n gebrek. Was het niet Freud die beweerde dat iedere man op zoek is naar een evenbeeld van zijn moeder? Was hij horlogegek geweest, dan had hij vast geschreven dat iedere man op zoek is naar evenbeelden van zijn eerste Boctok. Ik ben het bewijs.

"That was a Russian wristwatch".

http://www.youtube.com/watch?v=i81yrwiQeds

Komandirskie, versie ....

Komandirskie, jaren '70/'80, kaliber 2409, 17 jewels.

Iedere keer denk je: nu ken ik ze allemaal. Forget it! Weer een Boctok Komandirskie die ik nog niet kende en nu dus heb. Mooie antraciete wijzerplaat met fel rode ster: prachtige combinatie.

Midsize horloges: voor de elegante vrouw, man...?

Een Rotary Militairy, Swiss made, automatic, vermoedelijk jaren '40.

Een Roamer "Breveté", Swiss made, jaren '50.

Nevada, "Compensamatic", Swiss made, jaren '60.

Alle drie de horloges hebben een kastbreedte van 3 cm zonder kroon. Weliswaar in de '50 ook voor mannen mode. Ahum... Nu doorgaans als dameshorloge aangeduid.

"S5-er" met Tankklok op de schoorsteen...?

Ik denk er nog wel eens aan terug: de dag van mijn dienstkeuring. Uit het speakertje, bruin uitgeslagen van de teer, klonk eerst een vage kraak, vervolgens mijn naam en de mededeling: "U kunt gaan". Geen dank je wel, tot ziens of wel thuis. Gewoon: "U kunt gaan".
Na een paar dagen werd de beslissing nog eens toegelicht: "Voorgoed ongeschikt". Ik had nog de stille hoop, dat er een nb bijstond in de trant van: mochten we nu écht omhoog zitten, dan weten we u te vinden. Helaas, zelfs dat niet.

Opeens ontwikkel je als S5-er een horlogetic en kom je er tot je schrik achter dat je een klok uit een Russische tank hebt gekocht.

T-is wel een fijn tikkertje hoor, zo op de schoorsteen. Eens in de week opwinden en 5 minuutjes terugdraaien. Ook ideaal met kleine kinderen in huis, want kan tegen een stootje en overleeft een nachtje vissenkom.

Poljot "wekker horloges". Rrrrrrrrrrr.....

(Dank je Erik)

Hierboven: 3 Poljot wekkerhorloges uit de jaren '70/80.

(Erik, bedankt voor de bovenste)

Een aantal merken heeft "wekkerhorloges" geproduceerd; waaronder Poljot. Het uurwerk(Kal 2612) heeft 2 aparte veren, die ieder afzonderlijk opgewonden worden. Er is geen enkele reden om toch een digitaal horloge of wekkerradio aan te schaffen, wanneer je een wekkerhorloge bezit. Leg hem op je nachtkastje op iets hols en je kan je klokradio ook de deur uit doen. Overdag vibreert het alarm discreet tegen je pols met een bescheiden geluid.

Om een indicatie te krijgen van de merken die een wekkerhorloge hebben geproduceerd en het geluid van zo'n horloge: http://www.armbandwecker.at/

Poljot wekkerhorloge, jaren '80.

"Signal" wekkerhorloge, gemaakt in de Poljot-fabriek in de periode 1959-1964.

Poljot wekkerhorloge uit de jaren '70.

Pobeda's: Russisch design pur sang.

Ik schreef al eerder dat de Russische smaak niet altijd in overeenstemming is met de Westerse smaak. De horloges hierboven zijn voorbeelden van ZIM/Pobeda-design waar je van houdt of niet. Over de kwaliteit valt echter niet te twisten: waar voor je geld.

De kleine Pobeda hieronder is qua ontwerp daarentegen weer tijdloos. De bijna vervreemdende gedraaide gouden cijfers lijken ook qua typografie veel moderner dan de tijd waarin het horloge is geproduceerd: 1956. Een mooi en gezellig horloge, want ze tikken op een lekker volume.

Op tijd in de kerk!

Religie speelde/speelt een belangrijke rol in de voormalige Sowjet Unie. Boctok droeg er graag aan bij dat iedereen op tijd in de synagoge zat.

De Russische Zenith 135. Beter goed gejat, dan...?

Het op het Zwitserse Zenith 135-Chronometer gebaseerde uurwerk van de Volna.
"Tja, als we nu eens wel de mooie driehoekjes "overnemen", maar er dan wel wat cijfers tussen plaatsen", zie je de Russen denken.


In de jaren '50 van de vorige eeuw 'eigende' de Vostok-fabriek zich het Zenith 135-Chronometer Kaliber toe. In de 10 jaar die volgden maakte de fabriek preciezie-uurwerken die de kwaliteit van de oorspronkelijke Zenith-kalibers moest overtreffen, o.a. door 3 extra juwelen toe te voegen. De karakteristieken van het uurwerk bleven echter in tact. De fabricagekosten waren echter te hoog in vergelijking met de verkoopprijs, waardoor de productie maar 10 jaar stand hield.

Bovenaan een "Volna", met 22 juwelen om de oorspronkelijke Zenith te overtreffen. Gemaakt in de jaren '50 in de Christopol Watch Factory van Vostok. De Volna won in 1968 de gouden medaille op de Leipzig Fair.

Hieronder een "Almaz", ook uit de Vostok fabriek. Een "Zenith 135" Kaliber, maar dan met 18 jewels.

Beide klokjes zijn rond de 50 jaar oud en het zal mij niet verbazen als daar nog eens 50 jaren bijkomen...

Timex en de kunst van marketing.

"Only 9.95".

Timex, horlogefabrikant te Amerika. Timex toonde filmpjes van mannen die van rotsen sprongen met een Timex om. In het filmpje hieronder wordt een Timex (9,95 dollar) in een soort turbo-keukenmachine gestopt om de eigenschappen "Waterproof" en "Shock-resistant" te demonstreren.

http://www.youtube.com/watch?v=i0Cbd8rzBLw

Het bedrijf verkocht door middel van bovenstaande reclames in de periode van de jaren '50 tot en met de jaren '70 een half miljard mechanische horloges. In de jaren '70 was van ieder horloge dat over de toonbank gingen, er één van de twee een Timex.

Het moet gezegd, eigenlijk voelt het als vreemgaan, maar een Timex is eigenlijk één van de weinige niet-Russische horloges die ik nog wel eens om mijn pols wil binden. Wellicht is het toch wel het gemeeschappelijke no-nonsense uiterlijk en het feit dat het hier toch wel om een voor iedereen toegankelijk horloge gaat, de reden dat ik me niet schuldig voel.

De Timex SELF-WIND hierboven bezit absoluut het fraaiste gespin van alle automaten als het zichzelf opwindt. Als een kat die na een week vakantie weer eindelijk onder zijn kinnetje wordt gekriebeld: Rrrrrrrr...

Weblog van collega-verzamelaar van "Russen" en Seiko's.

Gelukkig ben ik niet de enige die met het "horlogeverzamelvirus" is besmet. Een lotgenoot waar ik veel steun aan heb is Erik, aka EH Watch. Hij is vooral verzamelaar en de Willy Wortel van mechanische duikershorloges van Seiko en Boctok. Ook net gestart met een weblog, waar je zijn prachtige collectie kunt zien:

http://ehwatch.blogspot.com/

Boctok's burgermodellen: niet altijd de mooiste, wel altijd de juiste tijd...

Wostok, '70 jaren, Kaliber 2209, 18 jewels. "Made in USSR", voor de export.

Hierboven een Boctok en een Wostok, '50 jaren, goldplated, Kaliber 2605, 17 jewels.


De Boctok's burgermodellen hebben bij de juweliers in het westen niet zo'n beste naam als het om schoonheid gaat. De juweliers die ik spreek zeggen bijna allemaal zonder uitzondering: niet stuk te krijgen, maar ze zijn zo lelijk. Ze missen (qua uiterlijk!) soms wellicht de verfijndheid van de duurdere Zwitsere merken. En probeerden de Russen het toch, dan was het vaak nèt niet de westerse smaak. Gelukkig zijn er ook veel strakke no-nonsens modellen. Geen toeters en bellen, maar gewoon de tijd aangeven. Uiteindelijk is 'ie daarvoor ook bedoeld. Koop je een Boctok: besef dan wel dat 'ie het de rest van je leven blijft doen. Gelukkig koop je voor de prijs van een Zwitsers horloge, misschien wel 10 Boctok's. Dat verzacht de pijn.

Horloges uit de "Art deco", '30 jaren.

Ancre, Zwitsers 15 jewels kaliber.

Audax, Zwitsers 15 jewels kaliber.

Bulova, Zwitsers 21 jewels kaliber.

Bovenstaande horloges bevestigen voor mij dat het in het leven niet om de prijs van zaken gaat, maar om de waarde. Rond de 70 jaar oud, maar stuk voor stuk kunstwerken en een weergave van een tijdsbeeld én... je kan er nog op zien hoe laat het is ook.

Krantenartikel over Russische uurwerken.

In dit artikel doet één van de grootste verzamelaars van Russische uurwerken nog eens uit de doeken waarom Russische uurwerken zo fascinerend zijn. Bron: http://www.ussrtime.com/

Over tijdsbeeld gesproken...

Er komt een dag dat ik mijn kinderen vertel dat het vroeger normaal was om 40 jaar bij één baas te werken. Na 40 jaar touwe dienst, kreeg men dan een gouden horloge. Ik sprak in een eerder artikel over dat "Vintage' ook iets is dat in een bepaald tijdsbeeld past. Deze Gruen bevat de prachtige inscriptie "Presented in 1964 to Mr J.H. Jones by the House of Dickinson on completion of 42 years faithfull service". Ook het garantiecertificaat is op naam gesteld van Mr Jones. Nu maar hopen dat Mr Jones er lang van heeft mogen genieten. Als dit geen Vintage is?

Een Boctok duikershorloge voor de boekhoud(st)er?

Net als in het vorige bericht zien sommigen deze kleinere Boctok's als Lady's (militiary) watches. De modieuze kleuren lijken mij toch meer een indicatie dat deze voor het grote publiek zijn gemaakt. Mede omdat er ook veel exemplaren met reclame erop zijn verschenen. Neemt niet weg dat het hier om collector's items gaat. Gemaakt in de jaren '80-'90, kaliber 2409, 17 jewels. Door schroefconstructie bij de kroon en stevige kast is hier geen druppel water in te krijgen.

Militairy Boctok voor de vrouwelijke militairen?

Hier 2 voorbeelden van kleinere Boctoks, waarschijnlijk bedoeld voor de vrouwelijke militairen. De zilverkleurige versie is identiek aan mijn eerste Boctok, die iemand voor mij kocht in Rusland, zo'n 20 jaar geleden. Ik vermoed dat ze ook gewoon bedoeld waren voor de niet-militairen die niet hielden van zo'n groot Militair horloge. Kaliber 2409, 17 jewels. Met schoef om de kroon, dus zo waterdicht als een tonnetje.

Mickey in the USSR!

Boctok begon in de jaren '80 commercieel te denken. Koude oorlog of niet: het symbool van Amerika op een Boctok. De eerste flirt naar het kapitalisme?

De Komandirskie: niet bang voor een oorlogje meer of minder.

Komandirskie, kaliber 2234 , 18 jewels.

Op 9 mei plaatste ik berichten en foto's over de Komandirskie/Boctok. Hieronder nog een aantal bijzondere exemplaren van dit werkpaard uit de '70 en'80-er jaren. De typerende rood/roze ster benadrukt dat het hier om stoer vakwerk uit een supermacht ging. Een paar oorlogen meer of minder: dit horloge blijft lopen en wordt er alleen maar mooier op.

Komandirskie, Kaliber 2234, 18 jewels.

Komandirskie, Kaliber 2234, 18 jewels, met hackingmechanisme.

Komandirskie, kaliber 2234, 18 jewels.